-
Хутагт Хувилгаад
ЭРДЭНЭ МЭРГЭН БАНДИД АГВААН-ИШСАМБУУ 1846-1896
Нэгэн хүн ханцуйндаа домбо хийгээд “Энэ хүүхдэд нэр өгмөөр байна” гэхэд Домбо гэж нэрлэ гэжээ. Чинхүү айлдсан эрхэм бол “Жэдорын хамбо” хэмээн олноо алдаршсан, шог зохиолч Агваанхайдавын хойд дүр яруу найрагч Агваан-Ишсамбуу нь 1846 онд Булган аймгийн Бүрэгхангай сумын нутагт Зүрхийн ороох гэдэг газар Цаян зайсангийнд мэндэлжээ. Зүүн Со гүний хүрээ гэж алдаршсан Шадавдаржаалин хийдэд хувраг болж шавилан суужээ. Ишсамбуугийн зохиосон “Сарасвадыг баясалгах яруу дуу” 1873, “Ашдын хүслийг бүтээгч”, “Наран саран яруу чимэг” 1888, зэрэг…
Цааш унших -
Хутагт Хувилгаад
ЯЛГУУГСАН ХУТАГТ ЧИМИДЦЭРЭН 1912-1937
Ялгуугсан хутагт Санжавын Чимэдцэрэн нь 1912 онд Сайн ноён хан аймгийн Далайчойнхор вангийн хошууны нутагт мэндэлжээ. Энэ нутаг нь одоогийн Архангай аймгийн Тариат сум юм. Дөрвөн настайд нь VIII Богд хаанаас Ялгуугсан хутагтын хойд дүрээр залж Ялгуугсан хутагтын хийдэд ширээнд залж мандал өргөжээ. Ялгуугсан хутагтын шавь нар, хийд нь Завхан аймгийн Идэр сумын нутагт байсан байна.1922 онд Монголын шашны тэргүүн Богд хааны зарилгаар Чин сүжигт номч цол шагнан хүртээжээ. Ялгуугсан хутагтыг 25 настайд нь хилс…
Цааш унших -
Хутагт Хувилгаад
ЭРДЭНЭ ХАМБА ЛАМ ЛУВСАНЦЭРЭНДАМБИЙДОНМЭ
Түшээт хан аймгийн “Эрдэнэ хамба”-ын отгийн ард олон тахин шүтэж байсан Эрдэнэ хамба лам нь эртний Энэтхэг, Түвдэд 4 үе хувилан төржээ. Монголд хувилан төрсөн анхдугаар дүр хувилгаан цорж Лувсанжамц (1654-1727) бол 6-р дүр нь Лувсанцэрэндамбийдонмэ юм. Тэрээр Засагт хан аймгийн Баатар ван Базарвааний төрсөн ах ба Нинмавын ёсыг баримталдаг, санаанд багташгүй ид шидийг үзүүлдэг нэгэн байжээ. Хүрээ нь мянга гаруй ламтай, жилд нэг удаа улаан сахиусны бүрэн цам гардагаараа Монгол даяар алдартай байсан бөгөөд…
Цааш унших -
Хутагт Хувилгаад
VIII БОГД ЖИВЗУНДАМБА АГВААНЛУВСАНЧОЙЖИНЯМДАНЗАНВАНЧҮГ 1869-1924
Богд Агваанлувсанчойжинямданзанванчүг нь 1869 онд Түвдийн Лхаст түшмэл Гончигцэрэн, эх Ойдовдулам нарын өргөөнд мэндэлжээ. 1874 онд Их хүрээнд залж, Богдын ширээнд өргөмжилж Даншиг мандал өргөсөн байна.1908 онд Гунгаачойлин дацанд гавжийн дамжаа барьж Гавж мяндаг цолтой болжээ. 1910 онд Их хүрээнд Буддын гүн ухаан судлах Сэрагийн игчааны дагуу Идгаачойнзинлин дацан мөн 1912 онд Жанрайсиг дацанг байгуулав. 1911 оны цагаагчин гахай жилд Монголчууд үндэсний тусгаар тогтнолоо зарлаж, VIII Богдыг хаан ширээнд өргөмжилж Богд хаант Монгол улсыг байгуулсан…
Цааш унших -
Хутагт Хувилгаад
ДАРБА БАНДИДА АГВААНЧОЙНЖҮРДОНДОВ 1870-1927
Дарба бандидын 6-р дүр Монголд тодорсон хувилгаан Агваанчойнжүрдондов халхын сайн ноён хан аймгийн мэргэн вангийн хошуу одоогийн Хөвсгөл аймгийн Рашаант сумын нутагт 1870 онд мэндэлжээ. Дарба бандида бага насандаа хуврага болж, Заяын хүрээ, Рашаантын хүрээ хийдүүдэд сууж, цанид чойрын гүн ухааны ном судалж байжээ. Улмаар их хүрээнд ирж Гунгаачойлин дацанд 1905 онд Дарба бандида гавжийн дамжаа барихад нь XIII Далай лам Түвдэнжамц олон Лхаарамбуудтайгаа оролцож хоосон чанар, гүн ухаан, их нигүүлсэхүйн тухай олон сонирхолтой дагсал…
Цааш унших