-
Хутагт Хувилгаад
ХУТАГТ НАГАРЖУНАЙ
Их Гэгээнтэн багш Нагаржунай тухайн үедээ доройтож байсан Бурханы шашны Их Хөлгөний ёсыг сэргээн дэлгэрүүлж, гүн ухааны Мадяамика буюу Төв Үзлийг машид тодоруулан зохиосон хэмээн ихэд алдаршиж, Энэтхэг, Төвд, Монголын эрдэмтэн мэргэдийн шүтээний орон болсон ажээ. Гэгээнтэн Нагаржуна Бурханы шашныг сэргээн, олон амьтны тусыг хожим нараэ мэт бүтээнэ хэмээн Ланкаватара, Манзушримулакалпа, Махамэга, Махабзри зэрэг олон сударт Бурхан багшаас лүндэгнэсэн байдаг. Бурхан багшаас тийн лүндэн үзүүлсэн Гэгээнтэн Нагаржуна Энэтхэгийн өмнөд хэсэгт оршдог Видарба /Дал модны орон/…
Цааш унших -
Хутагт Хувилгаад
ИЛДЭН БЭЙЛИЙН ХОШУУНЫ НОРОВЛИН ХИЙДИЙН ХУВИЛГААН ЛАМ СОДНОМЖАМЦ
ИЛДЭН БЭЙЛИЙН ХОШУУНЫ НОРОВЛИН ХИЙДИЙН ХУВИЛГААН ЛАМ СОДНОМЖАМЦ Агваандамба хувилгааны гуравдугаар дүр Содномжамц нь Цогт тайжын удам Илдэн хошуу ноёны ууган хүү болж төрсөн бөгөөд гэрээс гарсан тойн хүн тул дүү Норовжанцан нь засаг барьж байжээ. 1937 оны үед Хужиртын рашаан дээр байхад нь баривчлан гучин нэгний сүүдэртэйд нь хэлмэгдүүлсэн байна. Содномжамц хувилгаан 1931 онд баригдаж Улаанбаатар хотын Зайсангийн шоронд хоригдож байхдаа дуртай цагтаа шоронгоос гараад явчихдаг тул шоронгийн дарга нь: …‘’Та гарах үедээ бидэнд…
Цааш унших -
Хутагт Хувилгаад
ЛАМЫН ГЭГЭЭНИЙ V ДҮР ПРИНЛАЙТОГМИД 1862-1907
Ламын гэгээн урьд Энэтхэг, Төвд оронд Гаваабал, Галсандов, Чойжи лонбо, Гэлэн Жанцан нарын зэрэг эрдэмтэн мэргэд болон хувилан төрж байв. Ламын гэгээн Лувсанданзанжанцан нь бага наснаасаа тойн хувраг болж өндөр гэгээн Занабазарын дотны шавь болж, багшийнхаа зөвлөсний дагуу Төвдийн Дашлхүнбэ хийдэд Банчин Богд Чойжижан цангийн дэргэд удаан сууж, судар тарнийн гүн ухааны ном үзэж судалсан байна. Төвдөд 7 жил суралцаж, анагаах ухааны номонд мэргэжсэн оточ нарт олгодог Лхажэ цол хүртэж байв. Ламын гэгээн Лувсанданзанжанцангийн дараагийн…
Цааш унших -
Хутагт Хувилгаад
ЭРДЭНЭ МЭРГЭН БАНДИД АГВААН-ИШСАМБУУ 1846-1896
Нэгэн хүн ханцуйндаа домбо хийгээд “Энэ хүүхдэд нэр өгмөөр байна” гэхэд Домбо гэж нэрлэ гэжээ. Чинхүү айлдсан эрхэм бол “Жэдорын хамбо” хэмээн олноо алдаршсан, шог зохиолч Агваанхайдавын хойд дүр яруу найрагч Агваан-Ишсамбуу нь 1846 онд Булган аймгийн Бүрэгхангай сумын нутагт Зүрхийн ороох гэдэг газар Цаян зайсангийнд мэндэлжээ. Зүүн Со гүний хүрээ гэж алдаршсан Шадавдаржаалин хийдэд хувраг болж шавилан суужээ. Ишсамбуугийн зохиосон “Сарасвадыг баясалгах яруу дуу” 1873, “Ашдын хүслийг бүтээгч”, “Наран саран яруу чимэг” 1888, зэрэг…
Цааш унших -
Хутагт Хувилгаад
ОЙРАДЫН ЗАЯ БАНДИДА НАМХАЙЖАМЦ 1599-1662
Монгол-Ойрадын их эрдэмтэн, төр, шашны нэрт зүтгэлтэн, соён гэгээрүүлэгч, гүүш Зая бандида Нaмхайжамц Равжамба нь Ойрадын Хошууд угсааны ноёны гэрт 1599 онд мэндэлжээ. V далай лам Агваанлувсанжамцыг гэлэн санваар хүртэж, санваар төгс 10 гэлэнгийн нэгээр сонгогдож байсан тэрбээр Дөрвөн Ойрад, Ижил мөрний Халимаг, Торгуудад бурханы шашныг эх хэлээрээ дэлгэрүүлэхийг зоригдон хүн ардаа гэгээрүүлж байсан юм. 1648 онд Баруун Монголын аман аялгуунд тохируулан зохиосон Тод үсэг, 1642 онд төвд хэлнээс монгол хэлнээ хөрвүүлсэн “Банчин хутагтын тууж”…
Цааш унших