-
Хутагт Хувилгаад
ХУВИЛГААН ЛАМ АЛТАН-ОЧИРТ ТҮВДЭНГҮНСЭННАМДОЛ
Халхын сэцэн хан аймгийн Үйзэн бэйсийн хошуу, одоогийн Дорнод аймгийн Матад сумын нутагт байсан Алтан-Очиртын хийдэд залагдаж байсан сүүлийн хувилгаан Түвдэнгүнсэннамдол нь XX зууны эхээр Монголын зүүн хязгаар нутгаас тодорсон хувилгаадын нэг байжээ. Түүнийг 3 настайд нь VIII Богд Жавзандамба тодруулсан бөгөөд түүний ах, авга ах нар нь лам хүмүүс байжээ. Алтан-Очирт лам Түвдэнгүнсэннамдолыг Бум хурандааг даасан багш гэж олон хэлцдэг байсан ба цэл залуу 23 насандаа таалал төгссөн тухай баримт бий. Нутгийнх нь ард…
Цааш унших -
Хутагт Хувилгаад
ЧИН СҮЖИГТ НОМУН ХАН ЦЭДЭНБАЛЖИР
Ховор ном судрууд энэ цагтай золгосон ач буяны Богдын номын сан гэх бүлэг Чин сүжигт номун хан Цэдэнбалжиртай шууд холбоотой. Манж, Төвд хэлтэй Номун хан VIII Богдыг шинэ болон эртний ном судрын мэдээллээр хангах, эдгээр ном судрыг эрэн сурвалжлан олж, хааны номын санг арвижуулдаг байсан түүхэн чухал үйл хэргийг нь эрдэмтэн зохиолч, академич Ц.Дамдинсүрэн тэмдэглэн үлдээжээ. Цэдэнбалжир олсон ном судраа 3 хувь хуулуулж дээжийг нь Богдод, удаахыг нь Сайн ноён ханд, үлдснийг нь өөртөө үлдээдэг…
Цааш унших -
Хутагт Хувилгаад
АЧИТ ЛАМЫН ХУВИЛГААН ХАСТЫН ВАНДАН
АЧИТ ЛАМЫН ХУВИЛГААН ХАСТЫН ВАНДАН Ачит ламын хувилгаан Х.Вандан нь Засагт хан аймгийн Цэцэн сартуул хошуунд буюу одоогийн Завхан аймгийн Яруу сумын Өгөөмөр багийн нутагт Мөөгний Хавчиг гэдэг газар 1916 оны 9-р сарын 10-нд Хаст тайжийн хүү болон төржээ. Вандан хүү хувилгааны ид шидийг 4-5 насандаа үзүүлж эхэлсэн нь тэр үеийн Галуутайн хүрээний унзад Г.Шагдарын анхаарлыг татаж Монголын төр шашны тэргүүн VIII Богд Жавзандамба хутагтад хүүгийн нэрийг өгч алтан савханд нь шүүлгэхэд Ачит ламын хувилсан…
Цааш унших -
Хутагт Хувилгаад
ДУГАР ЗАЙСАН ГОСОР БАНДИДА
Нэгэн цагт халх монголоос төвдөд заларан бурханы шашныг төвхнүүлж явсан төдийгүй Азийн түүхнээ нэр нь дуурсаж Алтайгаас Хянган, Байгал далай хүртэл шүтээн болж мөнхөрсөн хүмүүн бол Дугар зайсан Госор бандида юм. Юм бэйсийн хошууны Амарбуянт хийд нь Баянхонгор аймгийн Баян-Өндөр, Баянцагаан, Шинэжинст сумын нутагт байх ба 1696 оны үед Дугар зайсангийн санаачилгаар баригджээ. Тус хийд нь Монголын баруун өмнөд хязгаарын хамгийн том шашин номын цогцолбор бөгөөд өнөөг хүртэл хурал ном соён гэгээрүүлэх үйлс үргэлжилсээр байгаа…
Цааш унших -
Хутагт Хувилгаад
ГОВИЙН ДОГШИН НОЁН ХУТАГТ Д.ЛУВСАНДАНЗАНРАВЖАА 1803-1856
Д.Данзанравжаа 1803 онд Түшээт хан аймгийн Говь мэргэн вангийн хошууны нутаг /одоогийн Дорноговь аймаг/-т ядуу айлын ганц хүү болон төрж, 9 настайдаа Говийн ноён хутагтын тавдугаар дүрд өргөмжлөгдөн сэнтийд заларчээ.Тэрээр олон зуун шүлэг, дуу, жүжгийн болон үргэлжилсэн үгийн зохиол бичсэнээс гадна Хамарын уулын 3 хийд, Галбын уулын 3 хийд, Ухаа Аргалантын хийд, Бүрдэний сүм зэргийг байгуулж шашны хурал номын үйлийг гүйцэлдүүлж байжээ. Энэхүү хийдүүдээ түшиглэн шашны хурал дацангуудаас гадна хүүхдийн сургууль, номын сан, театр зэргийг…
Цааш унших